Wydawnictwo Dowody na Istnienie w serii wydawniczej Faktyczny Dom Kultury wznowiło reportaż Jerzego Ambroziewicza „Zaraza” z 1965 roku. Ten fabularyzowany reportaż dotyczy ostatniej w Polsce epidemii czarnej ospy, która miała miejsce we Wrocławiu w lipcu i sierpniu 1963 roku. Materiały do swojej książki autor zbierał prawie dwa lata prowadząc rozmowy z uczestnikami tych wydarzeń.

Od czasu opisanych w książce rzeczywistych zdarzeń minęło ponad pięćdziesiąt lat, zmienił się świat ale emocje pozostały.
W ciągu kilku minut od rozpoczęcia lektury umiera w jednym z wrocławskich szpitali pielęgniarka Lonia. Diagnoza brzmi białaczka, ale wątpliwości pozostają. Po rozszyfrowaniu choroby przez medycynę staje się ona pierwszą ofiarą ospy prawdziwej, zaczyna się walka z epidemią: rozpoznanie łańcucha zarażenia, izolacja chorych i podejrzanych kontakt z chorymi, masowe szczepienia ,zdobywanie żywności, środków dezynfekcyjnych i tysiąca innych rzeczy potrzebnych do walki ze śmiertelna chorobą. Ambroziewicz pokazuje postawy wielu ludzi ,tych którzy poświęcają się bez zastrzeżeń walce z chorobą, tych których życie nabrało zupełnie nieoczekiwanego znaczenia, ale także tych których tragiczne okoliczności przerosły.

„Zaraza” jest porywającą lekturą faktu i można ja polecić wszystkim miłośnikom dobrej książki a nie tylko reportażu. Po przeczytaniu tej książki nasuwa się pytanie: jak poradzilibyśmy dzisiaj z takim zagrożeniem, czarna ospa nam nie grozi, ale przecież inne zakaźne wirusowe i bakteryjne choroby wciąż są groźne, czy potrafilibyśmy sprostać wyzwaniom i ograniczeniom.

Krystyna Dubaniewicz